شهرستان بروجن از جمله شهرهای مهم استان چهار محال و بختیاری است که در دشتی به وسعت حدود ۵۸۰ کیلومتر مربع در شرقیترین نقطه منطقه و در محل تلاقی راههای سه استان چهار محال و بختیاری، اصفهان و فارس قرار گرفته است.شهرستان بروجن دارای ۱۱۸٬۳۸۱ نفر جمعیت می باشد.
مردم
گویش مردمان بروجن فارسی، بختیاری و ترکی قشقایی است.شهرستان بروجن زادگاه شاعر شهیر داراب افسر بختیاری میباشد.جمعیت: ۱۱۸٬۳۸۱
اقتصاد
فرش های بختیاری و قالی پشم اندر پشم یلمه، گز بلداجی و گیوه و چوقای آن شهرت جهانی دارد.
جاذبه های گردشگری
چشمه سیاسرد
منطقه نمونه گردشگری سیاسرد سیاسرد به عنوان مهمترین قطب طبیعی و گردشگری بروجن در فاصله ۶ کیلومتری شهر بروجن واقع شده است. وجود درختان کهنسال، باغهای میوه اطراف آن که چشم اندازه زیبایی را به وجود آورده است، آب خنکی که از دل زمین میجوشد، هوای خنک و مطبوع آن در فصل بهار و تابستان جمعیت زیادی را از مناطق مختلف کشور به سمت خود میکشاند. زمستانها نیز با وجود کوهها و تپههای اطراف و بارش فراوان برف به عنوان مکان تفریحی جوانان جهت ورزش اسکی و دیگر بازیهای زمستانی محسوب میشود.هوای خنک و مطبوع و سایهسار درختان کهنسال موجود در اطراف چشمه سیاسرد مکانی بسیار زیبا برای تفرج و استراحت باشندگان شهر بروجن و سایر گردشگران پدید آورده است، به طوری که همه روزه و به ویژه در روزهای تعطیل این مکان شاهد حضور شمار زیادی از مسافران و گردشگران از استانهای همجوار میباشد. فضاسازیهای مناسب اطراف چشمه، نزدیکی راه و دسترسی آسان، بر طرفداران این کانون گردشگری افزوده و میل به بازدید از این گردشگاه را دوچندان نموده است: امکانات و تسهیلات تفریحی، گردشگری، حمل و نقل، اسکان و جاده آسفالته، فضای سبز، سرویس بهداشتی، سکوی نشیمن، دسترسی به واحدهای اقامتی و پذیرایی شهر بروجن، تجهیزات بازی کودکان، پارکینگ، آب آشامیدنی. این تفریحگاه، دارای چشمهای است که منابع آبی آن در زیر کوه سیاسرد واقع شدهاند. این چشمه در سالهای آبسالی دارای حجم آب زیاد و گوارایی است. در اطراف این چشمه، باغها و ویلاهای زیادی ساخته شدهاند که کوچهباغهای باصفایی را تشکیل دادهاند. این تفریحگاه در تابستان، به علت خنکا و مطبوعیت هوا، مورد توجه شهروندان شهر بروجن و شمار زیادی از شهروندان شهر اصفهان و شهرستانهای تابع آن (همچون شهرضا، دهاقان، مبارکه و نجفآباد که آب و هوای گرمتری دارند) قرار گرفته است. در فصل زمستان، پیست اسکی طبیعی و آماتور بر روی کوه سیاسرد توسط علاقهمندان برپا میشود. در چند سال اخیر سیاسرد زیبا و زیباتر شده است به طوری که در سال ۸۶ به عنوان گردشگاه ملی معرفی گردید و در سالهای اخیر گردشگاه نمونه استان برگزیده شد. از دیگر جذابیتهای سیاسرد پیادهروی در جاده منتهی به آن است که همیشه ورزشکاران این راه را پیاده یا با دوچرخه طی میکنند تا به سیاسرد برسند و پس از استراحت در زیر درختان تنومند آن و آشامیدن آب گوارا از چشمه آن دوباره مسیر ۶ کیلومتری ان را باز میگردند.
تالاب چغاخور
به گفته امینی (۱۳۸۱)، تالاب بینالمللی و زیبای چغاخور با مساحتی حدود ۲۳۰۰ هکتار در دامنه ارتفاعات برآفتاب و کلار (۳۸۳۰ متر) در نزدیکی شهر بلداجی واقع گردیدهاست. این تالاب در مسیر جاده شهرکرد-خوزستان قرار گرفته و از شهر کرد ۶۵ کیلومتر فاصله دارد. فضای وسیع، هوای مطبوع، چشماندازهای زیبا و وجود انواع پرندگان مهاجر و بومی همراه آداب و رسوم اصیل بختیاریها، این تالاب را در ردیف یکی از کانونهای مهم جذب گردشگری در استان چهارمحال بختیاری قرار دادهاست. دهکده سیاحتی چغاخور از طرحهای گردشگری این تالاب میباشد که در فضایی به وسعت ۲۰ هکتار از زمینهای حاشیه تالاب سد چغاخور در استان چهارمحال و بختیاری اجرا میباشد.طبق اثر امینی (۱۳۸۱)، ویژگی منحصر به فرد تالاب، وجود نوعی ماهی از خانواده گامبوزیا (کپوردندان) در این مکان است. در تابستان دیدن عشایر بختیاری و روستاهای بختیارینشین اطراف چغاخور بسیار لذت بخش است. مناسبترین زمانها برای بازدید از این تالاب فصلهای بهار و تابستان ذکر شدهاست.با این حال چغاخور نیز مانند بسیاری از تالابهای کشور با خطر رو به روست، اما خطری که چغاخور را تهدید میکند نه بیآبی که غرق شدن در آب است.به گفته هومان خاکپور، کارشناس منابع طبیعی، میخواهند از جایی که فرسایش آبی بالاست آب را به این تالاب منتقل کنند و به این ترتیب آبی که وارد تالاب خواهد شد پر از رسوب است. اگر این آب داخل تالاب بیاید علاوه بر این که ارتفاع آب بیش از شش متر میشود و ویژگی تالابی چغاخور از بین میرود، خسارات دیگری هم وارد میشود. خود آب با این سرعتی که وارد تالاب میشود یک جریان رودخانهای درست میکند که به دلیل جریان تند آب کل اکوسیستم تالاب را از بین خواهد برد. علاوه بر این، آن رسوباتی که با حجم زیاد وارد تالاب میشود کل رویشگاه کف تالاب را از بین میبرد.
تالاب گندمان
تالاب گندمان تالابی است در نزدیکی شهر گندمان از شهرستان بروجن. تالاب گندمان در لیست ۱۰ تالاب برتر پرنده نگری در ایرانقرار دارد که این تالاب زیبا در دفتر بینالمللی تحقیقات پرندگان آبزی لندن ثبت گشته است.وسعت این تالاب که در جنوب غربی گندمان واقع شده، ۹۸۰ هکتار است و ارتفاع آن از سطح آب ۲۲۱۹ متر است. منابع تامین کننده آب تالاب علاوه بر باران و برف، چشمهها (چشمههای حاشیه تالاب چون گل کوچک، گل بزرگ، مرادان و نصیرآباد) و رودخانه آقبلاغ است.پوشش گیاهی تالاب را عمدتاً گونههای حاشیهای و نم پسند تشکیل میدهد که از آن جمله میتوان به درختان بید، مرغ، جگن، ساز، نی، لویی، زنبق، آلاله آبی، هزار نی، بارهنگ آبی، نخل مرداب، عدسک آبی و بزواش اشاره کرد. پرندگانی چون لک لک، شکاریا، حواصیل، بالکان، مرغابی سانان، یلوه و سلیم هم در تالاب گندمان دیده میشوند. ماهیهای تالاب نیز شامل ماهی گورخری، سفید کولی، ماهی پوزه دار و سیاه ماهی است.از امکانات ویژه تفریحی و ورزشی اطراف تالاب، پرورش و نگهداری اسب و همچنین سوارکاری در مرغزار پیرامون تالاب است. سنت پرورش اسب از زمانهای بسیار دور در این منطقه بختیاری معمول بوده و نژاد ویژهای به وجود آوردهاست که آمیزهای از نژاد بومی و عربی است.هومان خاکپور، دیدهبان طبیعت بختیاری، معتقد است که حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد این تالاب در وضعیت خشکی قرار گرفته است. تالاب گندمان علاوه بر خشکسالی و محرومیت از حقآبه طبیعی با برداشت بیرویه آب برای کشاورزی نیز رو به رو است و به تازگی مورد هجوم افرادی قرار گرفته که قصد تهیه علوفه از نیزارهای این تالاب در آستانه ثبت بینالمللی را دارند.
گردشگاه مادردختر
گردشگاه مادردختر گردشگاهی است در کنار شهر گندمان از شهرستان بروجن. برخی نام آن را اشاره به یک (یا دو) امامزاده میدانند. برخی دیگر ریشهٔ این نام را در آیینهای کهن (مانند پرستش آناهیتا) میدانند.
امامزاده حمزه علی
امامزاده حمزه علی از نوادگان سجاد مربوط به دوره تیموریان تا دوره قاجار است و در بلداجی، ۵ کیلومتری شمال غرب شهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۴ فروردین ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۸۲۲۵ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
زندگی نامه
او در سال ۲۵٠ هجری قمری در پی ناآرامی های موجود در مدینه وعراق به همراه پدرش سید ابوالحسن محمد بن حمزه به منطقه جبل مهاجرت نمود.علامه نسابه ابواسماعیل طباطباء از اعلام قرن پنجم هجری ، مهاجرت پدرش را به شهر بروجرد می نویسد. ظاهرا بدان جهت مقر سکونت پدرش در شهر بروجرد بوده که جمع کثیری از پسرعموهای وی قبلا در این شهر سکونت داشته اند از اینرو او بهترین مکان جهت زندگی را در شهر بروجرد برگزید.سید محمد تا سال ۲۵٦ هجری قمری در قید حیات بود تا اینکه در آخر همین سال بدرود حیات گفت و در شهر بروجرد به خاک سپرده شد. آرامگاه او یکی از مزارات مشهور شهرستان بروجرد است.ظاهرا سید حمزه علی به خاطر دعوت اهالی بروجن (کنونی) به این منطقه مهاجرت نموده و در پی ناآرامی ها ، آخرالامر در دهه اول قرن چهارم هجری فوت میکند. در تذکره های محلی چنین آمده است که او با نمایندگان خلیفه وقت پیکار می نماید تا اینکه عاقبت در مکان فعلی کشته شد. او سه فرزند به اسامی احمد، علی و حسن داشت که از آنان جمع کثیری به وجود آمده و از بزرگان سادات اهواز و چهارمحال و بختیاری و جبل بوده اند.
خانه تاریخی حفیظی ها
به گزارش صنعت نیوز،خانه تاریخی حفیظی های بروجن به موزه مردم شناسی تبدیل شده است .هنرمند چهارمحال و بختیاری با ذوق و سلیقه خود مجسمه هایی به سبک و سیاق مردمان گذشته ساخته و در معرض دید علاقمندان به تاریخ گذشته قرار داده است .این موزه شامل مجموعه ای از مجسمه های سیمانی است که در آن، فرهنگ قدیم و تمامی آداب و رسوم زندگی مردم چهارمحال و بختیاری در زمینه های کشاورزی و دامداری را به نمایش گذاشته است.استاد بهرام بهرامی در این آثار که صبورانه در مدت 15 سال ساخته ، با ابتکار خود از روش ها و تکنیک های مختلف استفاده کرده است .زندگی عشایری، نحوه تامین معاش، مشاغل و پیشههای قدیمی از قبیل عطاری ، کشاورزی و دامداری سنتی ، چگونگی خرید و فروش و داد و ستد، صنایع دستی چون قالیبافی، چرخ ریسی، گیوه دوزی، نمدمالی، کلاه دوزی، نحوه فراگیری و آموزش کودکان در مکتب خانه قدیم تندیسهایی از مشاهیر جهان چون سعدی، فردوسی، پروین اعتصامی از جمله اشیای به نمایش گذاشته شده در این موزه است .موزه مردم شناسی خانه تاریخی حفیظی های بروجن همه روزه برای بازدید علاقمندان و گردشگران نوروزی دایر است .خانه حفیظی ها یادگار دوره قاجار در شهرستان بروجن است که در سال 1380 به شماره4310 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
چشمه آب سفید
چشمه آب سفید شهرستان بروجن چشمهساری از میان ۷۰۰ چشمه سار چهارمحال و بختیاری است، که از کوه بزرگ سبزکوه در منطقه تفریحی چغاخور سرچشمه میگیرد. این چشمه تالاب چغاخور را سیرآب میکند و پس از طی طریق در میان کوهساران راهی کارون و خروشندگی آن میشود. آب این چشمه پس از بررسیهای به عمل آمده به عنوان سبکترین آب ایران و جهان معرفی شد.این چشمه یکی از زیباترین چشمههای کشور است و آب آن نیز بسیار خنک است. مردم محلی در مورد آب این چشمه میگویند: این آب شفابخش برای کلیه درد و درمان بسیاری از بیمارهای گوارشی بسیار مطلوب است
|